Mozilla Developer Network’te Katkıcı Olmak
Resources for developers, by developers.
(Geliştiriciler için, geliştiriciler tarafından hazırlanan kaynaklar.)
Üstteki cümle Mozilla Developer Network’ün (yeni ismiyle MDN Web Docs) mottosu. Bu mottonun neden kıymetli olduğunu birkaç cümleyle özetlemek istiyorum.
MDN Öncesi
Önceleri Front-End alanında bir kaynağa ihtiyacımız olduğunda genellikle ilk başvurduğumuz adres W3Schools oluyordu. İsminden de anlaşılacağı üzere yalnızca Front-End değil web teknolojileri alanında sunduğu müfredatlı bir belgelendirme, mebzul miktarda kullanım örnekleri ve geliştiricilerin kendilerini deneyebilecekleri oyun alanları tercih edilmesinin başlıca nedenlerindendi.
Fakat sonraları bir “şey” oldu. Özellikle JavaScript ekosisteminde peşi sıra duyurulan çatılar, ECMAScript 6 ve onu takip eden sürümlerle birlikte gelen yeni özellikler ciddi bir belgelendirme ihtiyacını da beraberinde getirdi. Tam bu noktada W3Schools güncelliğini yitirerek artık geliştiriciler için eskisi kadar revaçta olan bir platform olmaktan çıktı.
Her ne kadar platforma eklenen React gibi kütüphanelerin belgelendirmeleriyle güncel bir görünüm yakalanmaya çalışılsa da biraz derinine indiğinizde React’in resmi belgelendirmesine göre burasının okyanusta bir damla olduğunu görebilmek mümkün. Keza platformdaki AngularJS dersleri veya ES6 başlığındaki bir avuç özellikten bu sav somut bir şekilde görülebilir.
Bunun en büyük nedeni ise W3Schools’u kullanan geliştiricilerin platform üzerinde söz sahibi olmamalarıydı. Bir belgede hataya rastladınız diyelim veya verilen bir örneği zayıf bulup yerine daha etkili olduğunu düşündüğünüz başka bir örnek eklemek istediniz. Platform editörlerinin canı istemedikçe bunu yapabilme şansınız yoktu.
MDN Sonrası
Mozilla’nın önayak olduğu MDN bu noktada geliştiricilerin imdadına yetişti. Aslında öyle çok büyük, devrimsel bir yenilik getirmedi. Senelerdir Wikipedia’yla global olarak, MediaWiki ile ise yerel olarak internet kullanıcılarının alışkın olduğu belgelendirme pratiklerini web geliştirme kaynaklarına uyguladı. Bu sayede binlerce geliştiricinin birçok farklı dilde belge yazmasını, kolektif olarak verilen kararlarla (incelemeler, gözden geçirmeler) bu belgelerin belirli bir standartta tutulmasını sağladı.
Şu anda MDN üzerinde HTML, CSS, JavaScript, Web API, WebGL, MathML gibi muhtelif konularda oldukça kapsamlı, müfredatlı ve güncel içerikler mevcut. Her geçen gün bu içeriklerin sayısı ve kalitesi de artıyor.
MDN‘e Nasıl Katkı Yapılabilir?
MDN’e katkı yapmanın birçok yolu var. Kısaca sıralamak gerekirse;
Editöryal/Teknik İncelemeler
Bir başkasının yazdığı içeriği ister editöryal ister teknik olarak inceleyip düzeltme taleplerinde bulunulabilir. İncelemelerin bu şekilde iki kola ayrılması teknik olmayan kişilerin de platforma korkmadan girebilmesinin önünü açıyor. Bu sayede belki Türk Dili ve Edebiyatı okuyan bir öğrenci, MDN üzerinde yaptığı düzeltileri kendisine referans olarak kullanılabilecek duruma geliyor.
Teknik incelemeler de yukarıda sözünü ettiğim kalite ve doğruluk açısından önem arz ediyor.
Kuma
Doğrudan MDN’in üstünde koştuğu platform olan Kuma’nın kaynak koduna katkıda bulunulabilir. Python, JavaScript gibi farklı dillerin yer aldığı projede hâlihazırda aktif 277 issue bulunuyor.
Çeviri
Benim en fazla önemsediğim alan burası. Özellikle teknik alanlarda Türkçe içeriğin sınırlı olduğunu söylemek artık malumun ilamı olur sanıyorum. Güncel teknolojiler için bu sınır çok daha aşağılarda.
MDN’de yer alan bir içeriği kendi dilinizde görüntülemek istediğinizde eksik çeviri varsa aşağıdaki gibi listeleniyor. Maalesef Türkçe içerikler için MDN’in büyük çoğunluğu bu şekilde görüntüleniyor. Bu maddeleri Türkçeleştirmek için harikulade bir İngilizce bilgisine ihtiyaç yok. MDN’in dili gayet anlaşılır ve sade.
Kaldı ki ilgili içeriğin tamamını çevirmenize de gerek yok. Aşağıdaki örnek için HTTP durum kodlarının yalnızca başlıklarını da çevirerek bir katkı sağlayabilirsiniz. Bir başkası çevirinin kalanına talip olacaktır. Yaptığınız çeviriye teknik olarak güvenmiyorsanız yayınlanmadan evvel incelenmesini talep edebilirsiniz.
Tarayıcı Uyumluluğu Bilgileri
MDN içerisinde farklı ekosistemden birçok özellik hakkında içerik yazılıyor. Bunların kimisi tüm tarayıcılar tarafından desteklenirken kimisi henüz kısıtlı bir tarayıcı grubu tarafından destekleniyor.
Her içeriğin altında o özelliğin hangi tarayıcılarda çalışıp çalışmadığını gösteren detaylı uyumluluk tabloları mevcut. Bu tablolar MDN’deki içerikten bağımsız olarak browser-compat-data isimli bir GitHub deposunda tutulan JSON dosyaları tarafından oluşturuluyor. Dilenirse MDN’e bu alanda da katkı sağlanabilir.
Tanıtım
Diğerlerine göre daha pasif olmasına rağmen en az onlar kadar kıymetli bir başka yöntem de MDN’in tanıtımına katkıda bulunmak. Tanıtım için hazırlanmış görseller web sitelerine, bloglara yerleştirilebilir. WordPress kullanıcıları için bu işi yapan bir eklenti çözümü mevcut.
Bundan yaklaşık 10 sene evvel bir PardusWiki maceram olmuştu. İki seneye yakın bir süre boyunca PardusWiki’ye katkıda bulunmuş ve bir dönem de hizmetliliğini yapmıştım. Buna benzer bir yazıyı o dönem PardusWiki için Özgürükİçin dergisine yazdığımı anımsadım son cümlelerimi yazarken. Benim için keyifli bir nostalji oldu o yüzden bu yazı.
Son olarak MDN profilimi paylaşarak bitirmiş olayım.
Herkese keyifli katkılar!
